
Serce to jeden z narządów w klatce piersiowej, obok płuc i aorty, która dostarcza krew do całego ciała. Niestety,...
Zatkane ucho to powszechne doznanie, które spotyka każdego w trakcie życia. To zwykle nieszkodliwy objaw, a sposób na jego łagodzenie zazwyczaj wiąże się z poprawą higieny uszu. Przyczyną może być gromadzący się wosk czy też stan zapalny przewodu słuchowego. Jak skutecznie poradzić sobie z problemem zatkanych uszu?
Woskowina, inaczej znana jako cerumen (łac. cerumen), to naturalna wydzielina tworzona w zewnętrznym przewodzie słuchowym. Składa się z luźno złuszczonych nabłonków, pozostałości włosów pochodzących z przewodu słuchowego oraz sebum wydzielanego przez gruczoły łojowe.
Z tego artykułu dowiesz się:
Woskowina, inaczej znana jako cerumen (łac. cerumen), to naturalna wydzielina tworzona w zewnętrznym przewodzie słuchowym. Składa się z luźno złuszczonych nabłonków, pozostałości włosów pochodzących z przewodu słuchowego oraz sebum wydzielanego przez gruczoły łojowe. Tworzenie woskowiny jest naturalnym procesem, a jej nagromadzenie nie wywołuje objawów, pełni jednak istotną rolę w ochronie skóry przewodu słuchowego. Woskowina zawiera także tłuszcze, glikopeptydy, immunoglobuliny oraz różne związki o właściwościach antybakteryjnych. Dodatkowo, odpowiednie pH w przewodzie słuchowym zapewnia środowisko nie sprzyjające infekcjom.
Niekiedy woskowina może niekontrolowanie się gromadzić, powodując zatkane ucho. W pewnym fragmencie przewodu słuchowego istnieje wąskie miejsce, które utrudnia wydostawanie się wydzieliny na zewnątrz. Często wiąże się to z bólem, spadkiem słuchu, szumami usznymi, świądem, pieczeniem oraz nieprzyjemnym zapachem z ucha. Nieodpowiednia higiena lub jej brak może spowodować utwardzenie woskowiny w uchu, tworząc tzw. czop woskowinowy. Około co dziesiąte dziecko i co dwudziesty dorosły nieświadomie doświadcza obecności takiego czopa w przewodzie słuchowym.
Konsystencja i tempo produkcji woskowiny, jak u większości gruczołów łojowych, zależą od regulacji hormonalnej. Dodatkowo, genetyczne predyspozycje, wiek, rasa i istniejące schorzenia odgrywają istotną rolę. Osoby rasy białej oraz młodsze dzieci mają zazwyczaj rzadszą konsystencję woskowiny. U pacjentów z cukrzycą typu 2 zaobserwować można natomiast wydzielanie woskowiny o wyższym pH, co sprzyja infekcjom ucha.
Zbędna woskowina w uszach często dotyka głównie osób starszych, które mogą mieć trudności z zachowaniem odpowiedniej higieny uszu. Czop woskowinowy jest również problemem dla osób z opóźnieniem umysłowym oraz tych, którzy przebywają w placówkach opieki dla osób starszych.
Niewiele osób zdaje sobie sprawę, że uszy posiadają naturalny mechanizm samooczyszczania. Ruchy żuchwy powodują, że woskowina przesuwa się na zewnątrz od błony bębenkowej wzdłuż przewodu słuchowego. Kiedy dbamy o higienę uszu, ważne jest, aby wspierać ten proces samooczyszczania, a nie przeszkadzać mu. Nieprawidłowe działania wokół przewodu słuchowego mogą prowadzić do zawrotów głowy, omdleń, szumów usznych, a nawet zapalenia ucha zewnętrznego oraz uszkodzenia błony bębenkowej.
Jednym z błędnych sposobów na zatkanie ucha jest nadmierne używanie patyczków higienicznych do oczyszczania uszu, co często prowadzi do podrażnień i pozostawiania resztek w przewodzie słuchowym. "Świecowanie uszu", popularna metoda stosowana w niektórych przypadkach, również może przynieść negatywne skutki. W tej technice umieszcza się specjalną, drążoną świecę w przewodzie słuchowym i podpala się ją. Efekt ciepła i podciśnienia ma pomóc w usunięciu zatkanej woskowiny. Choć wydaje się to skuteczną metodą, wielu doświadcza poparzeń oraz uszkodzeń błony bębenkowej.
Przewód słuchowy zewnętrzny może być oczyszczany przez specjalistę w gabinecie lekarskim, po wcześniejszym badaniu za pomocą oftalmoskopu. Doświadczony laryngolog usuwa ewentualny czop woskowinowy manualnie lub przeprowadza procedurę płukania uszu. W przypadku płukania, lekarz kieruje ciepły strumień wody na tylno-górną ścianę przewodu słuchowego zewnętrznego, używając strzykawki o większej pojemności (100-200 ml). Alternatywnie, może on również usunąć nadmiar woskowiny mechanicznie, korzystając z ssaka, haczyka usznego lub kleszczyków.