Kwas acetylosalicylowy

Kwas acetylosalicylowy

Kwas acetylosalicylowy

Kwas acetylosalicylowy (ASA) w bardzo małej dawce stosuje się obecnie jako profilaktykę w prewencji choroby wieńcowej. To że ASA dostępny jest bez recepty powoduje, że większość osób uznaje go za lek bezpieczny. Tymczasem ASA wchodzi w interakcje z innymi lekami i w niektórych przypadkach może nasilać ich działania niepożądane.

Kwas acetylosalicylowy co to jest?

Mechanizm działania aspiryny (kwasu acetylosalicylowego, ASA) polega na blokowaniu syntezy prostaglandyn, które indukują stan zapalny. Dzięki temu kwas acetylosalicylowy działa przeciwzapalnie, przeciwbólowo i przeciwgorączkowo. Aspiryna blokuje ponadto zlepianie się płytek krwi przez co chr0ni przed zawałem serca i udarami mózgu. Stosowanie ASA w profilaktyce sercowo-naczyniowej sięga lat 50 XX wieku. Wtedy jednak podawano aspirynę w tym celu w znacznie większych dawkach. Po wielu latach przekonano się, że wyższe dawki (500-1500mg na dobę) dają taki sam efekt jak dawki - 75-150mg/dobę. Ten zabieg zmniejszenia dawki znacznie ograniczył ryzyko podrażnień przewodu pokarmowego.

Kwas acetylosalicylowy - na co zwrócić uwagę?

Największym problemem związanym z nieracjonalnym stosowaniem kwasu acetylosalicylowego jest to, że występuje różnymi nazwami handlowymi. W efekcie osoba przyjmująca złożony lek na przeziębienie, nie jest świadoma, że w składzie znajduje się ASA. Nieświadome podwajanie dawek może prowadzić do krwawień, które mogą również wynikać ze stosowaniem ASA z innymi lekami przeciwzapalnymi NLPZ (diklofenak, naproksen, ibuprofen) oraz przeciwzakrzepowymi (warfaryna, acenokumarol, rywaroksaban, dabigatran). Mało kto wie, że w czasie prozaicznej miesiączki nie można stosować ASA, ponieważ nasila krwawienie. Kwas acetylosalicylowy leki wchodzące w interakcje Równoległe przyjmowanie aspiryny (81mg) i ibuprofenu (400mg) osłabia znacznie działanie ASA w profilaktyce zawału serca. By wykluczyć tą interakcję ibuprofen stosuje się 8 godzin przed lub pół godziny po przyjęciu. aspiryny. Kwas acetylosalicylowy potęguje również działanie leków przeciwzakrzepowych zwiększając ryzyko krwawień., nasila działanie obniżające cukier we krwi leków przeciwcukrzycowych, jednoczesne przyjmowanie jej ze sterydami może prowadzić do krwawienia z przewodu pokarmowego. Stosowanie aspiryny przez osoby z cierpiący na chorobą wrzodową żołądka lub dwunastnicy powinno być dodatkowo skonsultowane z lekarzem. Pomimo tego, że aspiryna jest lekiem dostępnym bez recepty to odstawiać ją można tylko pod nadzorem lekarza. Osoby planujące zabiegi medyczne (również leczenie stomatologiczne) powinny poinformować lekarza o regularnym stosowaniu kwasu acetylosalicylowego. Podawanie aspiryny dzieciom poniżej 12. roku życia jest bezwzględnie zabronione, z powodu wysokiego ryzyka zespołu Reye'a (uszkodzenia wątroby, nerek i mózgu).

Kwas acetylosalicylowy - uczulenie na aspirynę

Często występującą przypadłością w populacji ludzkiej jest nadwrażliwością na kwas acetylosalicylowy. Stosowanie ASA u osób uczulonych na salicylany może skończyć się atakiem astmy oraz polipami w nosie. Stan ten nazywany jest triadą aspirynową. Szacuje się, że nadwrażliwość na ASA dotyczy nawet 1% ogólnej populacji Polek i Polaków oraz 4% osób z astmą oskrzelową. Uczulenie na aspirynę zaczyna się od nieżytu nosa, pojawiają się potem objawy wirusowej infekcji górnych dróg oddechowych, które mogą przerodzić się w polipy nosa oraz ataki duszności oraz kaszlu. Kwas acetylosalicylowy jest bezwzględnie przeciwwskazany u osób z astmą, PoCHP oraz z chorobami autoimmunologicznymi.

Czy kwas acetylosalicylowy jest bezpieczny?

Wydaje się, że spore niebezpieczeństwo wystąpienia interakcji, nadwrażliwość na ASA oraz poważne działania niepożądane stawiają pod znakiem zapytania bezpieczeństwo aspiryny. Jest zupełnie inaczej - badania nad ASA odbywają się nieustannie od kilkudziesięciu lat. Obecnie nawet kilkadziesiąt ośrodków badawczych na świecie z kilkudziesięciu krajów bada ASA na prawie 100 000 tysiącach pacjentów. Współcześnie bada się głównie potencjalną aktywność przeciwnowotworowa ASA. Zauważono bowiem, że kobiety stosujący regularnie aspirynę rzadziej chorują na czerniaka.