Tworzywa sztuczne - czy są groźne dla zdrowia?

Tworzywa sztuczne a dysruptory endokrynne

Dysruptory endokrynne (EDCs - ang. endocrine-disrupting compounds) to związki wprowadzane do środowiska, które cechują się zdolnością do kumulowania się, a jednocześnie swoim szkodliwym działaniem upodabniają się do estrogenów - żeńskich hormonów płciowych. Zgodnie z definicją akademicką dysruptory są substancjami pochodzącymi z zewnątrz lub ich mieszaninami, które mają zdolność wpływania na układu endokrynologiczny, wywoływania szkodliwych konsekwencji zdrowotnych w organizmie, jego potomstwie albo subpopulacji.

shopping_cart Do koszyka

Cena 63,36 zł

1,03 zł g

Bioderma Photoderm mineral fluide SPF50+ Fluid mineralny do skóry wrażliwej i alergicznej, 75 g

Cena 15,89 zł

0,32 zł ml

CERA+ Solutions Krem dla dzieci SPF 50, 50 ml

Cena 34,69 zł

SVR SUN secure blur SPF50+ Ochronny krem optycznie ujednolicający koloryt, 50 ml

Co to są dysruptory endokrynne?

Charakterystyczne jest to, że nie ma jednego zbieżnego mechanizmu szkodliwego wpływu na układ endokrynny człowieka. Choć dysruptory upodabniają się do estrogenów, to nie są do nich mocno podobne strukturalnie, nie przyłączają się trwale do receptorów dla hormonów . Obecnie szacuje się, że ilość różnych dysruptorów endokrynnych w środowisko przekroczyła 1000.

Jak działają dysruptory endokrynne?

Do grupy dysruptorów endokrynnych można zaliczyć tak różne związki jak estron, estriol, 17-beta-estradioletinyloestradiol, dietylostilbestrol, roślinne fitohormony (b-sitosterol, genisteina, kumestrol czy resweratrol), bisfenole, ftalany czy polichlorowane bifenyle. Jednym z pierwszych dyruptorów, którego szkodliwość na organizm ludzki potwierdzili badacze był dichlorodifenylotrichloroetan (DDT). Okazało się, że związek ten wpływał na męską płodność prowadząc do oligospermii i oligogazospermii.

Inne związki czynne hormonalnie obecne w środowisku, które nas otacza mogą również powodować demaskulinizację i feminizację mężczyzn. Zazwyczaj problemy te zaczynają się od spadku libido i impotencji.Dodatkowe działanie proestrogenne pochodzące ze środowiska zewnętrznego nie pozostaje bez wpływu na kobiecy organizm. EDCs zaburzają płodność, rozregulowują cykl miesięczny, wywołują endometriozę oraz raka piersi. Związki takie jak PCB (polichlorowanych bifenyli) na które narażone były kobiety w okresie okołokoncepcyjnym powodoowały, że urodzone dzieci miały niższy poziom IQ, problemy poznawcze, gorszą pamięć i koncentracją oraz różne zaburzenia układu nerwowego (np. stres i niepokój)

Dysruptory endokrynne wpływają na płodność

Związki czynne hormonalnie są często powodem wad narządów rozdroczych. U mężczyzn najczęściej jest to spodziectwo, czyli ujście cewki moczowej poniżej żołędzi penisa, przerost łechtaczki u kobiet, czy nieprawidłowo przebiegające zstępowanie jąder do moszny u chłopców. PCB obecne są między innymi w płynach hydraulicznych, półprzewodnikach, kondensatorach, farbach drukarskich, różnych smarach, niektórych opakowaniach, klejach oraz impregnatach. Dysruptory endokryyne często dodaje się również do pasz, którymi karmi się później zwierzęta hodowlane, by przyspieszyć przyrost ich tkanki mięśniowej, a więc mięsa. Niestety historia zna przypadki, kiedy to dysruptory endokrynne nieświadomie i w dobrej wierze były podawane ludziom w lecznictwie. Przykładem jest dietylstilbestrol, który podawano kobietom na podtrzymanie w ciąży. Po wielu latach okazało się, że dzieci urodzone przez matki stosujące dietylstilbestrol miały wrodzone wady rozwojowe, a w późniejszym w życiu dorosłym chorowały na nowotwory.

Środki na stres i adaptogeny

Dysruptory endokrynne - bisfenol A

Dysruptory endokrynne mogą również stać za epidemią otyłości jakiej obecnie jesteśmy świadkami. Związki proestrogenne są obecne zwłaszcza w wysoko przetworzonej żywności. Powodują hiperinsulinizm, insulinooporność i niepohamowany przyrost masy ciała. Przykładem jest bisfenol A (BPA), którego obecność w organizmie skorelowano ze zwiekszoną zachorowalnością na cukrzycę typu 2. BPA uszkadza również komórki wysp beta trzustki, upośledza pracę wątroby, nerek oraz gruczołów sutkowych.BPA ma również szkodliwy wpływ na mózg, masę ciała i układ rozrodczy. Powiązano na przykład większe ryzyko PCOS - zespołu policystycznych jajników z narażeniem na bisfenol.

Bisfenol znajdziemy w takich tworzywach jak:

• butelki na wodę i olej
• puszkach konserw
• opakowania na sery i wędliny
• opakowania jogurtów i serów
• butelkach i pojemnikach do przechowywania zywności