
Serce to jeden z narządów w klatce piersiowej, obok płuc i aorty, która dostarcza krew do całego ciała. Niestety,...
W połowie XX wieku świat nauki dowiedział się o wolnorodnikowej teorii starzenia się komórek, a tym samym rozpoczęła się era antyoksydantów. W aptekach i środkach masowego przekazu zaczęły pojawiać się reklamy suplementów diety z przeciwutleniaczami. Tymczasem dużo bogatszym źródłem antyoksydantów są niektóre warzywa i owoce - w tym popularny w naszym kraju pomidor.
Z tego artykułu dowiesz się: |
Pomidor (Solanum Lycopersicum L.) uchodzi w Polsce za prozaiczne warzywo, należące do rodziny psiankowatych (Solanaceae). Rdzenną ojczyzną pomidora jest jednak Ameryka Południowa, gdzie jego pierwsze uprawy datuje się na V w. p.n.e. Łodyga pomidora potrafi osiągnąć nawet kilka metrów wysokości, choć najczęściej mierzy ok 1,5 metra. Pędy pomidora są charakterystycznie owłosione i charakterystycznie pachną. Owoce są dorodne i mają formę soczystych jagód barwy czerwonej, pomarańczowej, zielonej, żółtej, a nawet są spotykane czarne pomidory. Dawniej owoce pomidora uważano za roślinę trującą i pełniły one role wyłącznie ozdobną.
Owoc pomidora zawiera liczne substancje czynne - karotenoidy, flawonoidy, witaminy C i E oraz likopen. Likopen jest naturalnym barwnikiem i sprawia, że owoce pomidora są lśniące i czerwone. Poza tym jest silnym antyoksydantem i razem beta-karotenem chłonie promieniowanie UV w skórce pomidora, pełniąc rolę fotoochronną. Likopen, który sam jest przeciwutleniaczem ma zdolność odtwarzania innych przeciwutleniaczy. Surowy pomidor zawiera nieaktywny izomer trans likopenu. Dopiero obróbka termiczna i mechaniczna (na przykład podczas przygotowywania sosów, past, soków, czy keczupów) zmienia izomeru trans w aktywny i lepiej przyswajalny izomer cis
Likopen zwalcza wolne rodniki tlenowe prawie dwukrotnie silniej od betakarotenu i aż dziesięciokrotnie silniej od tokoferoli (witaminy E). Likopen moduluje również metabolizm cholesterolu i dlatego często polecany jest przez dietetyków klinicznych chorym na choroby układu sercowo-naczyniowego. Dobowe spożycie 60 mg likopenu przez okres jednego kwartału może doprowadzić do zmniejszenia stężenia frakcji LDL o kilkanaście procent. Likopen analogicznie do syntetycznych statyn hamuje aktywności reduktazy HMG-CoA - enzymu biorącego udział w syntezie cholesterolu.
Likopen uznawany jest oficjalnie za związek chemoprewencyjny - czyli chroniący przed rozwojem nowotworów. Kilkadziesiąt dotychczasowych badań wskazuje na znaczące zmniejszenie ryzyka zachorowania na nowotwór, przy odpowiednim spożyciu likopenu. Na czym polega przeciwnowotworowy mechanizm działania likopenu? Otóż związek ten ma zdolność hamowania insulinopodobnego czynnika wzostu (IGF-1), który blokuje zaprogramowaną śmierć komórek (apoptozę)
! | W hiszpańskiej miejscowości Bunol, w ostatnią środę sierpnia odbywa się miejski festyn - La Tomantina. Nazwa jest nieprzypadkowa , bo La Tomantina jednoczy co roku kilkadziesiąt tys. ludzi, którzy wspólnie...rzucają w siebie pomidorami. Święto to nawiązuje do wydarzeń z przeszłości, kiedy to młodzież zgromadzona na rynku w Bunol podczas jednego ze świąt religijnych pokłóciła się i rozpoczęła wojnę na pomidory z pobliskiego targowiska. |
Oprócz likopenu pomidor obfituje w dużą zawartość flawonoidów i tokoferoli. Mają one zdolność ochrony wielonienasyconych kwasów tłuszczowych (w tym DHA) przed utlenieniem. Niestety są one bardzo szybko zużywane, ale jak już wspomniano pula tokoferoli odnawiana jest w obecności kwasu askorbinowego i tokoferolu. Ważne, by spożywać wyłącznie dobrze dojrzałe pomidory, bo w niedojrzałych owocach pomidora odnotowuje się spore ilości solaniny. Solanina stoi często za zaburzeniami żołądkowo-jelitowymi, mdłościami, wymiotami, kolkami, biegunkami.